Binge Yeme Bozukluğu (Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu)
Binge yeme bozukluğu aşırı yemek yeme dönemleri olarak tanımlanmaktadır ve dilimize tıkınırcasına yemek bozukluğu olarak çevrilmiştir.Bu hastalık genellikle depresyon veya anksiyete gibi zihinsel sağlık durumu ile ortaya çıkmaktadır. Genellikle genç ve ergenlik döneminde kişileri etkilemektedir. Binge yeme bozukluğu olan kişi için, yemek yediğinde kendini suçlu hissetse de duygusal sorunlarla baş etmenin bir yolu olarak görmektedir. Buda altta yatan bir durumun belirtisidir. Tedavi, kişinin bu sorunlara yaklaşmanın yeni bir yolunu bulmasına ve yemeğini kontrol altına almasına yardımcı olmaktadır. Kadın Sağlığı Ofisine göre, Amerika Birleşik Devletleri’nde en yaygın yeme bozukluğu türüdür.
Binge Yeme Bozukluğu Nedir?
Hem erkekler hem de kadınlar binge yeme bozukluğu yaşayabilmektedirler. Çoğu kişi, özellikle tatillerde veya bayram kutlamalarında ara sıra aşırı yemek yemektedir, fakat bu yeme bozukluğunun bir işareti değildir. Aşırı yemek yeme, düzenli olarak gerçekleştiğinde bir rahatsızlık haline gelmektedir ve kişi yemek yeme alışkanlıkları konusunda utanç ve gizlilik arzusu duymaya başlamaktadır. Zevk için yemek yemekten farklı olarak, çözülmemiş bir duygusal veya zihinsel sağlık sorunundan ya da bazen tıbbi bir durumdan kaynaklanma eğilimindedir. Yapılan bir çalışmaya göre, binge yeme bozukluğunun ABD’de kadınların yüzde 3,5’ini ve erkeklerin yüzde 2’sini etkilediğini göstermektedir. Başka bir kaynağa göre, binge yeme bozukluğu olan kişilerin yüzde 40 veya daha fazlasının erkek olduğunu göstermektedir.
Belirtileri
Binge yeme bozukluğu olan kişi düzenli olarak büyük ve sağlıksız miktarda yiyecek tüketmektedir. Amerikan Psikologlar Birliği’nin (APA) Teşhis ve İstatistik El Kitabı, beşinci baskısı (DSM–5), 2013’te akıl sağlığı tanı listesine binge yeme bozukluğu olarak eklenmiştir. Binge yeme bozukluğunun ana kriterleri vardır ve bunlar aşağıdaki gibidir:
• Normalden çok daha hızlı yeme
• Kişinin midesini aşırı doldurana kadar yemesi
• Aç olunmadığı halde çok yeme
• Kişi yediği miktardan dolayı utanç duyduğu için yalnız yeme
• Yedikten sonra kendinden iğrenme, depresif veya suçlu hissetme
DSM-5’e göre binge yeme bozukluğu teşhisi için kişi, haftada en az bir kez 3 ay veya daha fazla süreyle bu yeme şekline sahip olmalıdır. Genellikle aşırı yemek, bulimia nervoza veya anoreksiya nervozada olduğu gibi aşırı egzersiz, temizleme, oruç tutma ve laksatif kullanımı içermemektedir. Sonuç olarak, obezite, diyabet, yüksek tansiyon ve diğer komplikasyonlara yol açan kilo alımı riski bulunmaktadır. Ayrıca binge yeme bozukluğu olan kişiler bazı davranışlarda bulunmaktadırlar. Bu davranışlar aşağıdaki gibidir:
• Yeme davranışının kontrol edilemez olduğunu hissetmek
• Sık sık diyet yapma çalışmak ancak diyetle uğraşmama veya kilo vermeyi zor bulma
• Özel yiyecekler almak
• Yiyecek istiflemek
• Boş saklama kaplarını gizlemek
• Panik, odak eksikliği, endişe ve umutsuzluk duygularına sahip olmak
ABD Ulusal Yeme Bozukluğu Derneği (NEDA), yeme bozukluğu tedavisi sırasında hastanede yatan kadınların yüzde 36,8’inin kendine zarar veren bir hasta olduğunu tespit eden bir çalışma sunmuşlardır.
Yeme Bozuklukları ve Ruh Sağlığı
Stres ve anksiyete binge yeme bozukluğu için tetikleyici olmaktadır. Aşırı yeme bozukluğu sıklıkla altta yatan zihinsel sağlık probleminden kaynaklanmaktadır. Binge yeme bozukluğu ile sıkça karşılaşılan bazı durumlar vardır ve bunlar aşağıdaki gibidir:
• Duygu durum ve anksiyete bozuklukları
• Majör depresif bozukluk
• Obsesif-kompulsif bozukluk (OKB)
• Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB)
• Alkol veya madde kullanım bozukluğu
• Sınırda kişilik bozukluğu
Ayrıca duygusal zorluklara yol açmaktadır ve birey, içinde suçluluk döngüsü yaşamaktadır. Bu suçluluk hislerine örnekler aşağıdaki gibidir:
• Bir yerde sıkışıp kalma,
• Umutsuz hissetme
• Suçluluk duyma
• Öz disipline sahip olamama
• Kendini kapatma
Düşük benlik saygısı, binge yeme dahil olmak üzere yeme bozukluğu olan ortak bir etkendir. Kendini kapatmak, kendini suçlamaya ve özgüvene daha fazla zarar verebilmektedir.
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Aşırı yeme, kişinin zihinsel ve fiziksel sağlığını ciddi şekilde etkileyebilmektedir. Çok miktarda yemek yemeye mecbur olduklarını fark eden herkes, kilosu sağlıklı olsa bile uzman bir doktora görünmelidir. Ayrıca doktor kalp veya safra kesesi sorunları gibi ek tıbbi durumları kontrol etmek için bazı testler uygulamaktadır. Ayrıca bu ve diğer sorunlar, binge yemekten kaynaklanabilmektedir. Kişiler genellikle doktor da dahil olmak üzere başka birine yeme bozuklukları olduğunu söylemekte zorlanmaktadırlar. Bununla birlikte, tedavi hem kontrolsüz yeme alışkanlıklarının hem de bunlara yol açabilecek duygusal sorunların çözülmesine yardımcı olabilmektedir. Bu yüzden kişinin utanç ve tecrit duyguları olabilmektedir. Anksiyete ve depresyon gibi altta yatan konuların ele alınması sorunu çözmeye yardımcı olmaktadır.
